بیماری دیابت یکی از بیماریهای شایعی است که افراد زیادی در جامعه به آن مبتلا هستند. درصورتی که قند خون از حد مجاز بالاتر رود مشکلاتی برای سایر اندامهای بدن پیش میآید. از این رو باید به صورت مداوم قند خون چک شود.
افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 هستند، از دستگاههای تست قند خون در منزل استفاده میکنند تا در صورتی که احساس کردند گلوکز خون شان از حد مجاز بالاتر رفته است آن را بررسی کرده و در صورت نیاز برای کنترل آن اقدام کنند.
دستگاههای تست قند خون زیادی در بازار وجود دارد که این افراد میتوانند از آنها بهره ببرند.
ورزش، غذا، داروها، استرس و سایر عوامل بر میزان گلوکز خون شما تأثیر می گذارند. با ردیابی نوسانات سطح گلوکز خون و استفاده از دستگاه اندازه گیری گلوکز خون می توانید، دیابت را بهتر کنترل کنید.انواع مختلفی از دستگاه تست قند خون در دسترس است، از مدل های بسیار ابتدایی گرفته تا دستگاه های پیشرفته با ویژگی ها و گزینه های متعدد…

برای خرید یک دستگاه اندازهگیری قند خون مناسب باید به شاخصهایی توجه کنید. توجه به این شاخصها کمک میکند که انتخاب بهتر و آگاهانهتری داشته باشید.
*دقت
با توجه به اهمیت نتایج حاصله از دستگاه و تاثیری که این نتایج میتواند بر فرآیند کنترل قند خون داشته باشد و نیز با توجه به آنکه پزشکان نیز با مراجعه به این نتایج برنامه درمانی شما را تنظیم میکنند، در اختیار داشتن دستگاهی با حداقل احتمال خطا بسیار حیاتی و تعیینکننده است. قطعا هیچ دستگاهی نمیتواند مدعی دقت ۱۰۰ درصدی باشد ولی به هرحال دارا بودن حداقل شرایط یعنی دقت ۹۸ درصدی ضروری است.
* نوار آزمایش
در هر جعبه دستگاههای گلوکومتر که از بازار خریداری میکنید چندین نوار اندازهگیری قند خون وجود دارد که شما قطره خونتان را به روی آن میچکانید و درون دستگاه میگذارید. سطح این نوارها به مواد شیمیایی آغشته شده است که با قند خون شما واکنش نشان میدهند. دربرخی دستگاهها لازم است قبل از اینکه نوار اندازهگیری قند خون را درون دستگاه بگذارید یک کد را وارد کنید. این کد روی بسته حاوی نوارها درج شده است. پس از وارد کردن کد، دستگاه تنظیم شده و میزان قند خون را نشان میدهد. کد دستگاه برای کالیبراسیون به کار میرود و نشاندهنده دقت بیشتر دستگاه است.آنچه که در این رابطه اهمیت دارد آن است که اولا از نوارهای دارای تاییدیه وزارت بهداشت (هولوگرام) استفاده کنید و ثانیا بهنگام تهیه نوارهای تست قند خون از اعتبار تاریخ مصرف آنها اطمینان پیدا نمایید. البته برخی دستگاهها قابلیت تشخیص نوارهای تاریخ مصرف گذشته را دارند ولی به هرحال توجه به تاریخ مصرف نوارها ضروری است.
* میزان خون لازم
میزان قطره خونی که برای اندازهگیری قند خون باید به دستگاه بدهید، متفاوت است. انواع قدیمیتر دستگاه گلوکومتر نیاز به مقدار خون بیشتری دارند. تقریبا یک تا ۲ میکرولیتر خون برای هر بار اندازهگیری قند خون، مقدار مناسب و قابل قبولی است. در این خصوص بهتر است از دستگاههایی استفاده کنید که بصورت خودکار، امکان تنظیم حجم خون مورد نیاز را دارا هستند.
* سرعت اندازهگیری
دستگاههای مختلف موجود در بازار در طول زمانهای متفاوتی قند خون شما را اندازهگیری کرده و نشان میدهند. این زمان از ۵ ثانیه تا ۶۰ ثانیه متفاوت است. طبیعتا هرچه سرعت اندازهگیری بیشتر باشد، میزان آرامش روحی شما و نیز سرعت واکنشی که باید به نتایج داشته باشید، بیشتر خواهد بود.
* گارانتی
به هر حال اینگونه دستگاهها نیز همچون سایر ابزارآلات ساخت بشر، دچار نقص فنی میشوند. توجه به نام شرکت واردکننده و تلفنهای تماس آن جهت ردیابی خدمات پس از فروش، پاسخگویی به سوالات احتمالی و نیز تامین لوازم جانبی و یکبار مصرف دستگاه از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این خصوص درج شماره کد بیمه مسوولیت دستگاه نیز نباید فراموش شود. در واقع با استفاده از خدمات بیمه مسوولیت، هم جبران خسارات احتمالی مقدور است و هم اطمینان خاطر و آرامش شما در خصوص کیفیت کارکرد دستگاه حاصل میشود.
* اصالت دستگاه
مهمترین مشخصه در این رابطه توجه به هولوگرام وزارت بهداشت است. هولوگرام و شماره مجوز وزارت بهداشت به عنوان اولین پیش شرط جهت اطمینان از اصالت دستگاه و بهترین چارهجویی برای در امان بودن از دستگاههای تقلبی است. نصب هولوگرام بر روی دستگاه در واقع برچسب اطمینانی برای شما محسوب میشود که دستگاه از لحاظ ایمنی مورد تایید وزارت بهداشت است و از مجاری قانونی وارد کشور شده است. متاسفانه در کشور ما، تعداد زیادی کمپانی چینی، تایوانی و کرهای اقدام به عرضه محصولات کمکیفیت با پیشنهادهای قیمتی ارزان نمودهاند که فروشندگان نیز به علت سود بالاتر ممکن است آنها را پیشنهاد کنند، اما باید توجه داشت که توصیه پزشکان و متخصصین دستگاههای مطرح اروپایی میباشد که از طریق مجاری رسمی و تحت نظارت وزارت بهداشت وارد کشور شدهاند.
* دارا بودن حافظه و امکان گرفتن میانگین
یکی از موضوعاتی که پزشک شما به منظور تنظیم برنامه درمان به آن نیاز دارد، میانگین دورهای میزان قند خون شما است. به همین جهت عموم دستگاهها دارای حافظه برای ضبط مقادیر قند خون هستند.داشتن امکان محاسبه میانگین هفتگی،دوهفتهای و ماهانه قند خون،امکان این محاسبه را برای شما آسانتر و دقیقتر میکند. خصوصا برای افراد مسن که حوصله کمتری برای ضبط این اعداد و محاسبات ریاضی دارند، توجه به این خصوصیت ضروری است.
*قابلیت اتصال به کامپیوتر :
تجزیه و تحلیل نمودارهای نتایج و نوسانات قند خون، کمک بزرگی در تنظیم دوز دارو به کادر پزشکی می کند.
*اندازه ی دستگاه:
دستگاههای تست قندخون به شکلی طراحی شده اند که حمل آن به راحتی انجام میگیرد و فضای زیادی را اشغال نمیکنند. با این حال دستگاه هایی هم هستند که نسبت به دستگاههای دیگر جمع و جورتر میباشند.

انواع دستگاه تست قند خون
*دستگاه قند خون خانگی: در هر خانه ای که فردی مبتلا به دیابت است می بایست دستگاه قند خون خانگی برای کنترل میزان گلوکز موجود در خون وجود داشته باشد. طرز کار گلوکومتر به این صورت است که یک قطره از خونتان را روی نوار دستگاه قند خون می چکانید و نوار را داخل دستگاه می گذارید و به این صورت با سنجش میزان قند موجود در خونتان آرامش خاطر بیشتری پیدا می کنید.
*دستگاه قند خون مچی: دستگاه قند خون مچی با بسته شدن به مچ دست مانند ساعت و بدون سوزش و بدون خونگیری میزان قند خون را اندازه می گیرد و در صورت کاهش یا افزایش قند خون هشدار می دهد تا فرد را متوجه کند.
*دستگاه قند خون بدون نوار: برای کودکانی که به بیماری دیابت مبتلا هستند و تحمل درد ناشی از خونگیری را ندارند، دستگاه تست قند بدون نوار بهترین روش برای حفظ سلامتی کودکانمان است. گلوکومتر بدون نوار از طریق سنسور، قند خون شما را حتی تا هشت ساعت قبل نیز نشان می دهد. از مزایای دیگر دستگاه های تست قند بدون نوار این است که ضد آب اند و حتی در استخر و حمام هم کاربری دارند.

مقادیر قند خون مطلوب برای افراد مبتلا به دیابت به شرح زیر میباشد:
- قند خون ناشتا: ۷۰ تا ۱۳۰ میلیگرم در دسی لیتر (۳/۹ تا ۷/۲ میلیمول بر لیتر)
- قند خون پس از وعده غذایی: کمتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسی لیتر (۱۰ میلیمول بر لیتر)
- قند خون ۲ ساعت پس از صرف غذا: کمتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسی لیتر (۷/۸ میلیمول بر لیتر)
قند خون ۲ ساعت بعد از صرف غذا در فرد عادی باید کمتر از ۱۲۰ میلیگرم در دسی لیتر (۶/۶ میلیمول بر لیتر) باشد، ولی هدف مطلوب در بیماران دیابتی این است که این قند خون به کمتر از ۱۴۰ میلیگرم در دسی لیتر برسد. (۷/۸ میلیمول بر لیتر)
نکاتی که قبل از گرفتن قند خون باید بدانید:
- حتما باید تاریخ مصرف نوار را نگاه کنیم
- نباید انگشت را برای جمع شدن خون فشار داد، زیرا این کار قند خون را تغییر می دهد. به جای آن باید انگشتان را یکی دو دقیقه آویزان نگه داشت تا خون به آرامی در آنها جمع شود.
- برای اندازه گیری قند خون اول باید دست ها را شست و خشک کرد، زیرا چربی پوست دست می تواند روی میزان قند خون اثر بگذارد. ولی لازم نیست پوست را با الکل ضدعفونی کنید
- از وسط انگشت خون نگیرید، بلکه سوزن را باید به کناره ها وارد کرد.
- بیمار باید در ساعات و حالات مختلف قند خون را کنترل کند.
به عنوان مثال صبح ناشتا، قبل از ناهار، قبل از شام و دو ساعت بعد از هر یک از وعده های غذایی و نیز قبل از خوابیدن و در ساعت سه بامداد می تواند قند را کنترل کند و به صورت چرخشی زمان چک قند در روزهای مختلف را تغییر دهد.
- با خوردن غذاهای نشاسته ای، قند خون بالاتر می رود، در حالی که غذاهای پروتئینی کمتر قند را بالا می برند.خوردن غذاهای فیبردار نیز به دلیل کند کردن جریان حرکت غذا در روده ها، باعث کم شدن قند خون می شوند.
- هر گونه فعالیت ورزشی قند خون را پایین می آورد. همین طور استرس، هیجان، ناراحتی و ترس باعث افزایش قند خون می شود.